اگر شما هم اصطلاح ارتوپدکار و جراحی ارتوپدی را شنیده اید و در این مورد اطلاعات دقیق ندارید با ما در این مطلب از یک مشهد همراه باشید تا هم تاریخچه ارتوپدی در ایران و هم تاریخچه ارتوپدی در جهان را متوجه شوید.
در مورد ارتوپدی و تاریخچه آن بیشتر بدانید
تاریخچه ارتوپدی در ایران
در قدیم شکستگیها و دررفتگیها و بیماریهای استخوان و مفاصل اکثراً توسط جراحان عمومی درمان میشد. از اواخر دهه ۴۰ خورشیدی که متخصصان ارتوپدی تحصیل کرده به ایران آمدند به تدریج جراحی ارتوپدی برای مردم شناخته و بیماریهای استخوان و مفاصل و نیز شکستگیها و دررفتگیها توسط این متخصصان درمان شدند.
متخصص ارتوپدی به مداوای بیماران دچار بیماریهای استخوان، مفاصل و ستون فقرات میپردازد. این بیماریها شامل شکستگیها و دررفتگیها، فلجهای مادرزادی و اکتسابی، ترمیم زردپیها و اعصاب محیطی و درمان تومورهای استخوانی است
تاریخچه ارتوپدی در جهان
اوایل قرن گذشته جراحان ارتوپد تنها به درمان بیماران مبتلا به سل استخوان و مفاصل، پولیومیلیت، استئومیلیت و عوارض ناشی از در رفتگی ها و شکستگی ها می پرداختند. با پایان جنگ جهانی اول درمان مجروحینی که در جنگ دچار عوارض اندام شده بودند وظیفه ی اصلی آنها بود.
در این هنگام بود که به دلیل مشابهت شیوه درمان ضایعات و تغییر شکلهای ناشی از ضربات گوناگون با ضایعات دیگر ارتوپدی، متخصص ارتوپد کم کم شروع به درمان ضایعاتی که در اثر ضربات وارده به استخوانها و مفاصل به وجود آمده بود، کرد و در این امر از فیزیوتراپی پیشرفته کمک گرفت و دامنه ی فعالیتهایش را گسترش داد، به صورتی که تدریجاً درمان شکستگی ها و در رفتگی ها که پیشتر توسط جراحان عمومی انجام می شد، در حیطه ی وظایف متخصص ارتوپدی قرار گرفت.
آموزش ارتوپدی
در ایران افرادی که مدرک دکترای پزشکی دارند با طی یک دوره تخصصی چهار ساله در دانشکده های پزشکی مدرک تخصصی ارتوپدی را دریافت میکنند. دوره چهار ساله تخصصی ارتوپدی را دوره رزیدنتی Residency میگویند و پزشکی که در حال طی این دوره است را رزیدنت Resident مینامند.
پس از طی این دوره چهار ساله از فرد رزیدنت امتحانی به نام بورد تخصصی ارتوپدی Orthopedic board گرفته میشود و کسانی که در این امتحان قبول میشوند را صاحب بورد تخصصی مینامند.
به علت گسترش انفجارگونه علوم در همه شاخه ها من جمله ارتوپدی، پزشکی ارتوپدی به زیر شاخه هایی تقسیم شده است و بسیاری از متخصصین ارتوپدی فعالیت کاری خود را به یک زیر شاخه محدود کردهاند. آنها به این طریق سعی میکنند بیشترین تمرکز خود را در یک زمینه بگذارند تا علم و تجربه بیشتری را در آن زمینه کسب کنند. این زیر شاخه ها عبارتند از
جراحی دست
جراحی شانه و آرنج
جراحی ستون مهره
جراحی لگن و مفصل ران
جراحی زانو
جراحی پا
جراحی ارتوپدی کودکان
حراجی تومورهای سیستم حرکتی
جراحی تروما و آسیبهای اسکلتی
جراحی آسیبهای ورزشی
البته همه زیر شاخه های تخصصی ذکر شده فقط محدود به ارتوپدی نیستند. بطور مثال متخصصین جراحی عمومی هم یک زیر شاخه تخصصی بنام جراحی دست دارند و یا متخصصین جراحی اعصاب هم اعمال جراحی ستون فقرات را انجام میدهند.
در بعضی از این زیر شاخه ها و در بعضی از کشورها دوره های تخصصی چند ماهه تا یک ساله ای وجود دارد که به آنها فلوشیپ Fellowship میگویند. متخصصین ارتوپدی با گذراندن این دوره ها در دانشکده های پزشکی، سعی میکنند مهارتهای عملی خود را در درمان بیماریهای یک زیر گروه تخصصی خاص بیشتر کنند.
اعمال جراحی ارتوپدی
درمانهای مختلفی به توسط متخصصین ارتوپدی انجام میشود که شایعترین آنها عبارتند از
جا اندازی شکستگیها بصورت بسته با کمک عمل جراحی
اعمال جراحی تعویض مفصل
آرتروسکوپی مفاصل
استئوتومی استخوانها و تصحیح تغییر شکل آنها
پیوند استخوان
ترمیم عصب
ترمیم یا جابجا کردن تاندون ها
هر نوع درد استخوانی یک نشانه است آن را جدی بگیرید .